АБОН У ЦЪЕУТИ ЗӔМӔДИНЫ ГУЫРАЕНБОН
13 Мая 2015
Цъеути Замӕдин Мӕхӕмӕти фурт райгурдӕй 1927 анзи маййи мӕйи 13-аг бони Лескени гъӕуи.
Ӕ мадӕ Фаризӕт (Гиги) ӕма ӕ фидӕ Мӕхӕмӕтӕн адтӕй 9 сувӕллони: 6 фурти ’ма 3 кизги. Лӕхъуӕнтӕй Замӕдин адтӕй цуппӕрӕймаг. Тугъд ку басабур ӕй 1945 анзи, раст гъеййеци рӕстӕги каст фӕцӕй Лескени астӕуккаг скъола, ЦИПИ-мӕ бацудӕй ӕма 1949 анзи ахургӕнӕги дӕсниадӕ райста.
Замӕдин куста ахургӕнӕгӕй Лескени скъолай уӕдта ахуради сӕргълӕууӕгӕй, еци-еу рӕстӕги ба ӕхсӕйвон скъолай (косӕг фӕсевӕди скъолай) директорӕй.
Сфӕлдистадон адӕймагӕн е сфӕлдистадӕ уод, зӕрдӕ ӕма сӕризундӕй игурд фӕууй, уомӕ гӕсгӕ ин е исуй нӕуӕгигурд сувӕллони хузӕн хъазар. Цъеути Замӕдин е ’мдзӕвгитӕ ӕмбурдгондӕй, хецӕн киунугӕй, адӕни рӕнгъӕмӕ хӕссуй фиццаг хатт, е ӕй ӕ фиццаг «поэтикон бӕдолӕ». Ӕнӕуой ба аци автор поэзий дуйнемӕ раги бацудӕй нифсгун къахдзӕфтӕй, — сауӕнгӕ ма Лескени астӕуккаг скъолай ку ахур кодта, уӕд. Фал скурдиадгун адӕймаг хуӕдӕфсӕрмӕ фӕууй ахид, ӕма Замӕдинӕн дӕр, ӕвӕдзи, афойнадӕбӕл уомӕ гӕсгӕ нӕ рацудӕй е ’мдзӕвгити киунугӕ.
Ке зӕгъун ӕй гъӕуй, Замӕдин айдагъдӕр поэзий тумугъи ку архайдтайдӕ ӕ царди медӕгӕ, уӕд ин никкидӕр фулдӕр ӕма хуӕздӕр бантӕстӕйдӕ ӕцӕг сфӕлдистади ӕнӕкӕрон будуртӕ басгарун, устур финсӕг си рауадайдӕ, фал ӕй, ӕхе загъдау, ахургӕнӕги зин куст, уӕдта адӕймагӕн ӕнӕкӕнӕн кӕмӕн нӕййес, царди уӕхӕн гъуддӕгтӕ дӕр багьигӕ дардтонцӕ. Гъеуӕддӕр ӕнӕмӕнгӕ Замӕдин прозаик дӕр ӕма поэт дӕр иссӕй, ӕма еци хумӕтӕг зиннӕг дууӕ дзурди ци бӕрӕг кӕнунцӕ, уой ба амонун некӕмӕн гъӕуй.
МӔ ДИГОРӔН
Царди мсгъи фӕдздзӕгъӕл дӕн
’Ма не ссердтон ӕцӕг над:
Лӕгти рӕнгъӕбӕл, ӕнгъӕлдӕн,
Нӕ ниййахӕстон бунат.
Мӕ гьуддӕгтӕ - ӕнӕзингӕ,
Мӕ хумгӕндӕ - фур тӕнӕг,
Мӕ рахасти кунӕг фингӕн
Мӕ фудӕнхӕ - ӕ кӕнӕг.
Нӕ ракодтон ӕз адӕмӕн
Урух хъурӕй рӕсугъд зар, -
Мӕ азумӕн ӕрӕгӕмӕ
Ӕрлӕдӕрдтӕн ӕ азар.
Цардмӕ бӕлгӕй, цард аразгӕй,
Ӕз раззӕгтӕй нӕ фӕддӕн:
Тохи цӕхӕр берӕ уарзгӕй,
Ӕз е скъӕрнӕг дӕр не сдӕн.
Мӕ исуни дӕр не схуӕстӕн
Дзилли сӕрбӕл хузӕнон,
Тохӕг лӕгау ин не сбӕзтӕн,
Нӕ исустур ӕй мӕ ном.
Фал мӕ зӕрди берӕ хуӕрзтӕ,
Берӕ фӕндитӕ хастон,
Мӕ Дигорӕ - ӕвзигъд бӕстӕ,
Ци берӕ 6а дӕ уарзтон!
Лӕгти рӕнгъи мӕ агорӕ, -
Хецмӕрез ӕй лӕги конд, -
Мӕ хорӕмгӕстӕ Дигорӕ,
Ӕз - еугур дӕр дӕ нивонд.